SCHERPENHEUVEL
Het behoud en het herstel van de Onze-Lieve-Vrouw basiliek van Scherpenheuvel en haar Besloten Hof rond de basiliek, de kloostertuin van de voormalige Oratorianen en de aansluitende landerijen.
​
Het vooronderzoek brengt nieuwe, landschappelijke, stedenbouwkundige en horticulturele inzichten aan het licht omtrent de bouwgeschiedenis van de stad Scherpenheuvel. Het ontrafelt hoe een bron met kwelwater, hooggelegen op een getuigenheuvel met Zomereiken en zicht op het Demerdal, uitgroeide tot 's lands belangrijkste bedevaartsoord.
Christelijke waarden in tact
Ongeacht de godsdienstige achtergrond beoogt het landschapsbeheerplan om de spirituele, de horticulturele en de urbanistische betekenis van het bedevaartsoord te versterken. Hierbij krijgen de christelijke symbolen een voorname plaats en ondersteunen associatieve beeldcombinaties en kleurschema’s de Mariale symboliek. Tuin en natuur worden zo terug een medium om de meer diepliggende laag van de religie leesbaar en toegankelijk te maken.
Terug in de geschiedenis
Het landschapsbeheerplan herstelt de bestaande vest-relicten die aan erosie onderworpen zijn en dit met integratie van de erop gevestigde natuurwaarden.
Het militaire stadskarakter wordt door Bourgondisch hofingenieur Sylvain Boulan ontworpen in 1605. Een fort en een gebastionneerde vesting van het Oudnederlandse type, beschermde het Besloten Hof en de eromheen liggende, nieuwe stadverkaveling.
Toen de oorlogsdreiging na afloop van het twaalfjarig bestand toenam, werden de fortificatiewerken naar ontwerp van ingenieur Frederik Kierurt, tussen 1620 en 1629 versterkt met bijkomende bastions en een verbrede gracht.
De zichtas beklemtoont de oorspronkelijke, kwaliteitsvolle relatie tussen het urbaan en het ruraal landschap van Scherpenheuvel.
De getuigenheuvel
Scherpenheuvel werd een middeleeuwse trekpleister en bood een weids panorama over het Demerdal, en een hooggelegen bron met zuiver kwelwater. Dit werd veroorzaakt door de weinig waterdoorlaatbare
zandsteenbanken in de ondergrond.
​
Het historisch landgebruik creëerde een transparant bos door de met Zomereiken begroeide bosheuvel die onder hakhoutregime stond.
Vanaf de vijftiende eeuw groeide de plek uit tot een cultusplek die eerst gesymboliseerd werd door oprichting van een houten kruisbeeld en later door een Mariabeeld in een boomkapel aan een monumentale zomereik. Ter aanbidding werd er in 1604 rond de boomkapel een Besloten Hof rond aangelegd.